31-Mayıs-2017 tarih ve 30 082 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “BİNALARIN GÜRÜLTÜYE KARŞI KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK” te belirtilen Mimari Akustik Rapor hakkında verdiği bilgiler aşağıda belirtilmiştir.
Akustik Proje ve ruhsat işleri nasıl yürütülür?
(1) Yeni binaların inşasında, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra kullanım amacı kısmen veya tamamen değiştirilmek istenen mevcut bina ve tesislerde, esaslı tadilat projelerinde, kullanım amacına ve mekan özelliklerine göre bu yönetmelikte öngörülen esaslar göz önüne alınır.
(2) Projeler, diğer kanuni düzenlemeler yanında, gürültüye karşı önlem bakımından bu Yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değil ise, yapı ruhsatı verilmez. Yeni yapılan veya proje tadilatı ile kullanım amacı değiştirilen bina veya binadaki bağımsız birimlerde bu Yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat yapılmadığının tespiti hâlinde, bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapı kullanma izin belgesi verilmez.
(3) Bu Yönetmelikte tanımlanmamış olan ve açıklık gereken hususlar hakkında, Türk Standartları, bu standartların olmaması hâlinde ise, Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) Standartları esas alınır. Türk veya Avrupa Standartlarında düzenlenmeyen hususlarda, uluslararası geçerliliği kabul edilen dokümanlar da kullanılabilir.
(4) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasından ilgisine göre yapı ruhsatı vermeye yetkili idareler, yatırımcı kuruluşlar, yapı sahipleri, tasarım ve uygulamada görevli mimar ve mühendisler ile uygulayıcı yükleniciler ve imalatçılar, yapı yapılmasında ve kullanımında görev alan bina akustiği uzmanları, yapı değerlendirme ve işletme yetkilileri görevli, yetkili ve sorumludur.
(5) Ruhsata tabi yapılardan altıncı fıkra haricindekiler için proje müellifi veya akustik uzman tarafından mimari akustik raporu düzenlenir. Akustik rapor, bu Yönetmelikte öngörüldüğü şekilde; mekânların, gürültüye hassasiyet ve gürültülülük yönünden birbirleri ile olan ilişkilerine ve ses iletim yollarına (hava doğuşlu ve darbe sesi) ait analizleri; hedeflenen akustik kalite ve yalıtım sınıfına göre uygulanacak sınır değerleri; bu değerlere ve analizlere göre mimari ve/veya tesisat projelerinde gösterilecek yapı elemanları ve bileşenleri ile noktasal birleşim detaylarını içerir.
(6) Aşağıda sayılan binalar için mimari ve tesisat projelerinden ayrı olarak, akustik uzman tarafından akustik proje hazırlanır ve (b) bendindeki yapılar için akustik performans belgesi düzenlenir.
a) Bir bodrum katı ve çatı arası hariç yediden fazla katlı konutlar, toplam inşaat alanı 2.000 metrekareyi geçen ikiden fazla katlı konut dışı binalar, EK-2 Tablo 2.1’de verilen bina işlevlerinden birden fazlasını içeren binalar, konser ve dinleme salonları gibi özel akustik tasarım gerektiren kullanımları içeren binalar,
b) A veya B akustik performans sınıfını hedefleyen binalar.
(7) Ses yalıtımına ait detay ve çizimler ile hesap ve/veya ölçüm sonuçları, bu Yönetmeliğe göre hazırlanacak akustik proje veya mimari akustik raporu dahilinde, yapı sahibi veya kanuni vekillerince yapı ruhsatı almak için sunulan müracaat dilekçesi ekindeki ruhsat eki mimari proje ve tesisat projeleri ile birlikte ilgili idareye teslim edilir.
Akustik rapor, yapı ruhsatlandırması yapımında bina standartlarına göre akustik hesaplama yapılır. Bunlardan en önemlisi dış mekan ve iç mekan duvar hesaplamaları, iç mekan ve iç mekan duvar hesaplamaları, daireler arası komşu duvar hesaplamaları, dış mekan döşeme ve içi mekanlar arası döşeme hesaplamaları yapılr. Sağlanmayan hesaplamlarda akustik değerleri yüksetmek ve standartlara getirmek için akustik uzmanın hesaplama yapması gerekir. Bu hesaplamalara göre mimari projeler kesit ve tefrişlerde bilirtilir.
Ses Yalıtım Sınır Değerleri nedir?
31-Mayıs-2017 tarih ve 30 082 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “BİNALARIN GÜRÜLTÜYE KARŞI KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK” teTablo 3.1. Çeşitli bina ve mekan işlevlerine bağlı gürültüye hassasiyet/gürültülülük dereceleri, Tablo 3.2. Dış gürültü düzeylerine ve alıcı odası hassasiyet derecesine göre sağlanacak en düşük ses yalıtım değerleri, Tablo 3.3. Kaynak ve alıcı odası özelliklerine göre sağlanacak en yüksek darbe sesi düzeyleri , Tablo 3.4. Farklı bina tiplerinde komşu hacimler arasında sağlanacak en düşük hava doğuşlu ses yalıtım değerleri, Tablo 3.5 Farklı bina tiplerinde kaynak odası döşemelerinde sağlanacak en yüksek darbe sesi düzeyleri, Tablo 4.1. Akustik performans sınıfına bağlı izin verilen mekan içi en yüksek gürültü düzeyleri, Tablo 5.2. Diğer tesisat ve servis ekipmanlarına bağlı izin verilen en yüksek iç gürültü 0 düzeyleri, aşağıda verilmiştir.
Akustik Projesi ve Raporu Türkiye'de olduğu gibi başka ülkelerde de yapılmaktadır. Avrupa ülkelerinde de bu işlemlerin yapıldığını ve bu standartlar avrupdaki kriterlerde uygun olduğu için hangi ülkeye yapılması isteniyorsa o avrupa ülkesinin diline çevrilerek ruhsat amacıyla kullanılmaktadır.
Bir çok avrupa ülkesinde ingilizce olarak verilmesi veya o ülkenin diline göre akustik proje ve rapor hazırlanmasına izin verilmekte ve kabul edilmektedir.
EK-2. GÜRÜLTÜYE KARŞI HASSASİYETİN VE GÜRÜLTÜLÜLÜK DERECESİNİN BELİRLEMESİ
Tablo 3.1. Çeşitli bina ve mekan işlevlerine bağlı gürültüye hassasiyet/gürültülülük dereceleri
|
BİNA ÖLÇEĞİNDE
|
MEKAN ÖLÇEĞİNDE
|
|
BİNA İŞLEVİ
|
KAYNAK OLMASI DURUMU
|
ALICI OLMASI
DURUMU
|
MEKAN
|
KAYNAK OLMASI DURUMU
|
ALICI OLMASI DURUMU
|
|
Gürültülülük Derecesi
|
Hassasiyet Derecesi
|
Gürültülülük Derecesi
|
Hassasiyet Derecesi
|
|
Konutlar
|
OG
|
I
|
Yatak Odaları
|
OG
|
I
|
|
Yaşam Alanları
|
OG
|
II
|
|
Mutfaklar /Banyo
|
OG
|
III
|
|
Sirkülasyon Alanları1
|
OG
|
III
|
|
Teknik Merkezler
|
YG
|
III
|
|
I - Gürültüye karşı çok hassas bina ve kullanım
|
YG - Yüksek düzeyli gürültü üretimi
|
|
II - Gürültüye karşı hassas bina ve kullanım
|
OG - Orta düzeyli gürültü üretimi
|
|
III - Gürültüye karşı az hassas bina ve kullanım
|
DG - Düşük düzeyli gürültü üretimi
|
Tablo 3.2. Dış gürültü düzeylerine ve alıcı odası hassasiyet derecesine göre sağlanacak en düşük ses yalıtım değerleri (DnT,A,tr1,2, dB)
|
ALICI ODASI HASSASİYET
|
AKUSTİK PERFORMANS SINIFI 3,4
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
|
I
|
Lgag-14
|
Lgag-18
|
Lgag-22
|
Lgag-26
|
Lgag-30
|
Lgag-34
|
|
II
|
Lgag-17
|
Lgag-21
|
Lgag-25
|
Lgag-29
|
Lgag-33
|
Lgag-37
|
|
III
|
Lgag-20
|
Lgag-24
|
Lgag-28
|
Lgag-32
|
Lgag-36
|
Lgag-40
|
1 DnT,A,tr = D2m,nT,w +Ctr
2 10 uncu maddede belirtilen durumlarda D2m,nT,50 = D2m,nT,w +Ctr,50-3150 değeri de kullanılabilmektedir.
3 Lgag değerleri binanın en az 2m uzağında ölçülen, cephe yansımaları hariç düzeylerdir.
4 A, B, C, D sınıfları için bu tablodaki değerlerin yanı sıra ses yalıtım değerinin en düşük 30 dB olması kriteri aranacaktır.
Tablo 3.3. Kaynak ve alıcı odası özelliklerine göre sağlanacak en yüksek darbe sesi düzeyleri (L'nT,w1, dB)
|
KAYNAK ODASI
GÜRÜLTÜLÜLÜK DERECESİ
|
AKUSTİK PERFORMANS SINIFI 2
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
|
Yüksek Seviye Gürültü (YG)
|
40
|
44
|
48
|
52
|
56
|
60
|
|
Orta Seviye Gürültü (OG)
|
46
|
50
|
54
|
58
|
62
|
66
|
|
Düşük Seviye Gürültü (DG)
|
50
|
54
|
58
|
62
|
66
|
70
|
1 14 üncü maddede belirtilen durumlarda L'nT,50 = L'nT,w + CI, 50-2500 değeri de kullanılabilmektedir. Bu durumda sınır değerler 4 dB artırılacaktır.
2 Konut yapılarında bağımsız birimler içindeki bölme elemanları için Tablo 3.5 kullanılacaktır.
Tablo 3.4.Farklı bina tiplerinde komşu hacimler arasında sağlanacak en düşük hava doğuşlu ses yalıtım değerleri (DnT,A1,2, dB)
|
Bina İşlevi
|
KOMŞULUK İLİŞKİSİ
|
AKUSTİK PERFORMANS SINIFI 3
|
|
Kaynak Odası
|
Alıcı Odası
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
|
KONUT BİNALARI
|
Ticari işletme
Teknik Merkez
|
Bağımsız birim
|
68
|
64
|
58
|
54
|
50
|
46
|
|
Bağımsız birim
Ortak alan
|
Bağımsız birim
Ortak alan
|
62
|
58
|
52
|
48
|
44
|
40
|
|
Yatak Odası
Yaşam Alanları Mutfak / Banyo
|
Aynı bağımsız birimde bulunan;
Yatak Odası
Yaşam Alanları
|
54
|
50
|
44
|
40
|
36
|
32
|
1 DnT,A = DnT,w +C
2 10 uncu maddede belirtilen durumlarda DnT,50 = DnT,w +C50-3150 değeri de kullanılabilmektedir.
3 Kapı içeren yapı elemanlarında kapı ile beraber sağlanan ses yalıtım değerinin Yönetmelikte belirtilen sınır değerlerden en fazla (Değişik ibare:RG-31/5/2018-30437) 14 dB düşük olmasına izin verilir.
Tablo 3.5 Farklı bina tiplerinde kaynak odası döşemelerinde sağlanacak en yüksek darbe sesi düzeyleri (L'nT,w1, dB)
|
Bina İşlevi
|
KOMŞULUK İLİŞKİSİ
|
AKUSTİK PERFORMANS SINIFI
|
|
Kaynak Odası (üst kat)
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
|
KONUT BİNALARI
|
Bağımsız birim
Ortak alan
|
46
|
50
|
54
|
58
|
62
|
66
|
|
Ticari işletme
Teknik Merkez, Çatı üstü ekipmanı
|
40
|
44
|
48
|
52
|
56
|
60
|
|
Aynı bağımsız birime ait mekanlar arası döşemeler
|
54
|
58
|
62
|
66
|
70
|
74
|
114 üncü maddede belirtilen durumlarda L1nT,50 = L1nT,w + CI,50-2500 değeri de kullanılabilmektedir
Tablo 4.1. Akustik performans sınıfına bağlı izin verilen mekan içi en yüksek gürültü düzeyleri, dB
|
BİNA İŞLEVİ
|
MEKAN
|
ZAMAN DİLİMİ
Gece: 23.00 – 07.00
Akşam: 19.00 – 23.00
Gündüz: 07.00-19.00
|
İç gürültü düzeyi,LAeq1
|
|
AKUSTİK PERFORMANS SINIFI
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
|
Konut Binaları
|
Yatak Odaları
|
Gece
|
26
|
30
|
34
|
38
|
42
|
46
|
|
Yaşam Alanları
|
24 saat
|
31
|
35
|
39
|
43
|
47
|
51
|
|
Mutfaklar
|
24 saat
|
31
|
35
|
39
|
43
|
47
|
51
|
Tablo 5.2. Diğer tesisat ve servis ekipmanlarına bağlı izin verilen en yüksek iç gürültü düzeyleri,
|
ALICI VE GÜRÜLTÜ KAYNAĞI
|
Servis ekipmanı gürültü düzeyi,LAF,max,nT
|
|
AKUSTİK PERFORMANS SINIFI
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
|
Kesikli gürültüye sahip servis ekipmanları
|
26
|
30
|
34
|
38
|
42
|
46
|
Auistik Tasarım verileri nelerdir?
Dış ortam gürültüsü 55 dB olarak ölçülmüştür.
Tablo 4.1 Akustik performans hesabı
|
ALICI ODASI HASSASİYET
|
AKUSTİK PERFORMANS SINIFI 3,4
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
|
I
|
Lgag-14
|
Lgag-18
|
65-22=43
|
Lgag-26
|
Lgag-30
|
Lgag-34
|
|
II
|
Lgag-17
|
Lgag-21
|
65-25=40
|
Lgag-29
|
Lgag-33
|
Lgag-37
|
|
III
|
Lgag-20
|
Lgag-24
|
65-28=37
|
Lgag-32
|
Lgag-36
|
Lgag-40
|
Akustik tasarım hesabı KS –Sound InsulationCalkulator V.5.11 ( Kalksanstein) ile yapılmış ve sonuçlar eklerde verilmiştir.
Kullanılan malzemeler:Tablo 4.1 İç Duvar
|
İÇ DUVAR
|
cm
|
kütle kg/m3
|
|
İç Sıva
|
|
|
Tuğla –beton
|
|
|
İç Sıva
|
|
|
Tablo 4.2 Dış Duvar
|
DIŞ DUVAR
|
cm
|
kütle kg/m3
|
|
Dış Sıva
|
|
|
Sıva
|
|
|
Tuğla
|
|
|
İç Sıva
|
|
|
Tablo 4.3 Komşu Duvar
|
İÇ DUVAR
|
cm
|
|
kütle kg/m3
|
|
İç Sıva
|
|
|
Tuğla
|
|
|
İç Sıva
|
|
|
|
Tablo 4.4 Döşeme
|
Döşeme
|
cm
|
kütle kg/m3
|
|
Parke
|
|
|
Şap
|
|
|
Plak
|
|
|
Sıva
|
|
Tablo 4.5 Pencereler
|
Camlar
|
|
|
Akustik Lamine Cam
|
Örnek Kat Planları
Örnek Görünüşler
Örnek Yüzer Döşeme Detayı
Örnek Titreşim Ayağı
Örnek Tavan Detayı
Örnek Taban Detayı
Örnek Pencere Detayı
Örnek Komşu Duvar Detayı
Örnek İç Duvar Detayı
Örnek Boru Bağlantı Detayı
Örnek Asansör Detayı
Örnek Vaziyet Planı
Örnek Akustik Rapor
